Polska scena stand-up

Michał Fibic

Forma komizmu, jakim jest stand-up, wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych, gdzie rozwija się już od ponad pół wieku. Polska scena stand-upu, choć znana jest szerszemu gronu widzów zaledwie od dekady, ma już własną historię i ewoluowała na swój oryginalny sposób.

Początków polskiego stand-upu możemy doszukiwać się w grupach kabaretowych, w których to komicy, na podstawie wcześniej przygotowanych tekstów, rozbawiali publiczność. Prędko okazało się, że obok tradycyjnie ułożonych skeczy, widzowie pragną bardziej bezpośredniego kontaktu z artystą, dzięki czemu wielu twórców zaczęło interesować się monologiem kabaretowym. Takie osobistości, jak Marcin Daniec, Jerzy Kryszak czy Maciej Stuhr postawili na występy solowe, które bardzo dobrze się sprawdziły. Były jakby pośrednim ogniwem pomiędzy skeczem kabaretowym a występem standupowym. W monologu kabaretowym często soliści grają wymyśloną przez siebie postać (podobnie jak w skeczu), a w stand-upie występujący gra samego siebie, przerysowując opisywane sytuacje.

Zanim widzowie na dobre poznali, czym jest stand-up, powstało wiele programów telewizyjnych (Comedy Central prezentuje; Stand Up. Zabij mnie śmiechem; Tylko dla dorosłych), które miały ułatwić przyswojenie widzom nowej formy scenicznej. Z czasem w sieci zaczęły się pojawiać występy polskich jak i zagranicznych komików. Stand-up stał się czymś nieformalnym nie tylko na scenie. Dotychczas wszelkie programy emitowane były w telewizji, można więc powiedzieć, że polski stand-up złamał tę zasadę i narodził się w internecie.

Zazwyczaj stand-up porusza wiele tematów tabu. Artyści posługują się wulgarnym językiem, aby podkreślić dany temat, przedstawiają go w sposób abstrakcyjny, co wpływa na śmieszność poruszanego problemu. Częstym zabiegiem stand-uperów są tak zwane one-linery – krótkie żarty bądź historie opowiadane jedna po drugiej, które kończą się ciętą puentą. Innym czynnikiem uatrakcyjniającym występ jest rozmowa z publicznością – zazwyczaj to kilka pytań zadawanych na początku występu, w celu rozluźnienia atmosfery, a także aby urozmaicić cały program częścią improwizowaną, przez co każdy występ staję się jedyny i niepowtarzalny.

Obok stand-upu możemy wyróżnić występy typu open-mic, czy roast. Pierwszy rodzaj skierowany jest do młodych, niedoświadczonych komików. Mogą oni sprawdzić się na scenie i przetestować swoje żarty. Z kolei roast to swego rodzaju naigrywanie się z kolegów z branży w obecności widzów. Forma ta często jest prowadzona przez doświadczonych stand-uperów, ale również aktorów czy celebrytów.

Obecnie (z powodu pandemii) stand-up ze scen klubowych i teatralnych wraca do internetu. Jednak twórcy starają się wprowadzać nowy rodzaj swoich wykonów: prowadzenie kanałów na YouTube, występy on-line. Można powiedzieć, że z przyczyn niezależnych stand-up zatoczył koło i z powrotem zaistniał w sieci.

Ranking 10 najchętniej oglądanych programów stand-upowych według wyświetleń na platformie YouTube na dzień 30.01.2021 r.:
Komik
Tytuł
Wyświetlenia
Czas
Data
Rafał Pacześ
Puder do cery zimnej
25 862 739
131
24.11.2018
Rafał Pacześ
Zaczynam rozumieć
18 966 496
74
20.08.2017
Łukasz „Lotek” Lodkowski
W punkt
19 066 494
64
14.08.2018
Abelard Giza
Ludzie trzymajcie kapelusze
9 902 237
66
04.11.2017
Łukasz „Lotek” Lodkowski
Bałagan na strychu
7 493 565
84
29.05.2020
Mateusz Socha
Król piaskownicy
9 289 641
58
09.09.2019
Abelard Giza
Proteus Vulgaris
11 567 849
46
14.02.2017
Adam Van Bendler
Światło w tunelu
4 245 530
113
24.02.2020
Rafał Pacześ
BANG
13 351 228
35
14.05.2018
Abelard Giza
Numer 3
7 256 281
62
20.01.2019
Źródło: standupedia.pl

Publikacja: 12-02-2021

Cookies

Ta strona wykorzystuje pliki cookies w celu zapewnienia maksymalnej wygody w korzystaniu z naszego serwisu.
⟶ Czytaj więcej