11 czerwca w Domu Kultury w Rybniku-Chwałowicach rozpocznie się trzydniowe święto, punkt obowiązkowy w kalendarzach wszystkich obieżyświatów czyli Rybnicki Festiwal Podróżników KARAWANA
Rowerem przez Góry Skaliste i Andy
Czy można wyjechać samotnie na trzy lata i to kompletnie bez przygotowania? Czy kojoty lubią namioty? Czemu nie warto rozbijać się w strefie polowań? Ile metrów w dół może spaść rower podczas robienia selfi? Jak złamać bagażnik w kratce ściekowej? Jak wylądować przed sądem indiańskim, a potem w areszcie domowym na pustyni? Na te pytania odpowie Maria Garus czyli solo-podróżniczka przemierzająca świat na rowerze. Pierwsza Polka, która przejechała na rowerze Amerykę: z Alaski do Argentyny, trasą przez Góry Skaliste i Andy. Przejechany dystans: 24 000 km. Rekord wspinaczki górskiej na rowerze: 5124m. Czas przejazdu: 33 miesiące bez przerwy. Nauczyła się w trasie podróży języka angielskiego i hiszpańskiego (od podstaw). Wzięła udział w kilku wolontariatach: w szpitalu indiańskim i z żółwiami. Jej podróż zakończył wybuch pandemii i konfiskata roweru przez władze Argentyny oraz ewakuacja przez Ambasadę Polski w Buenos Aires. Więcej szczegółów na stronie.
Źródło: archiwum prywatne Marii Garus
Tajemne rejony syberyjskiej północy
Opowieść o codzienności na kole podbiegunowym Półwyspu Jamał, zimie dyktującej tam warunki i szczególnym plemieniu Nieńców, które ten dyktat przekuło na szczęśliwą dla siebie monetę. Nieńcy to najbardziej liczne plemię północnej Syberii, do chwili obecnej trudniące się przede wszystkim hodowlą największych stad reniferów na świecie. W większości swej populacji nadal prowadzące koczowniczy tryb życia. Piotr Maciejuk to artysta, rękodzielnik, designer, twórca pojedynczych użytkowych form. Miłośnik Syberii, żywiołów tam panujących, oceanu przestrzeni i serca Ziemi-Bajkału. W wielu samotnych podróżach m.in. przepłynął lokalnym transportem ok.3000 km Leną, 1500 km Jenisejem, konno wzdłuż jeziora Chubsuguł, odwiedził Tuwę, Chakasję, południowy Ural, kilkakrotnie Bajkał. Dwa lata temu w połowie lutego zasmakował syberyjskiej zimy na Półwyspie Jamał poznając przy okazji kulturę Nieńców.
Źródło: fot. Piotr Maciejuk, Nieńcy
Dzikość – Pireneje zimą.
Ta historia zaczęła się 11 lat temu. Z przyjacielem, Jose Antonio zaczęliśmy wędrować zimą po Pirenejach. Nikt tego wtedy nie robił, byliśmy sami. W ciągu kolejnych siedmiu lat przeszliśmy całe wysokie Pireneje. W rakietach, z rakami i czekanami. Z namiotem, lub bez namiotu i wtedy czasem sypialiśmy pod gołym niebem. W sumie spędziliśmy tak ponad pół roku. Dziesiątki wysokich przełęczy, złamana noga, zszyta bez znieczulenia warga, tygodnie zagrożenia lawinowego, mrozy. Kilka odwrotów. Część naszych przeżyć opisałam w książkach: „Wędrówki Pirenejskie” i „Dzikość”.
Katarzyna Nizinkiewicz to fotografka, pisarka, autorka tekstów do magazynów „Góry” i „Kontynenty”. Laureatka Progu 2020 – Nagrody Specjalnej „Kontynentów” przyznanej za, jak głosi werdykt, „nieśpieszne podążanie za pięknem i za nadanie sensu wędrowaniu pojmowanemu jako sztuka nieosiągania celu”. Co roku kilka miesięcy spędza na chodzeniu – często samotnie – z plecakiem po górach. Autorka bloga Kocham Góry. Z wykształcenia fizyk. Współwłaścicielka outdoorowej firmy Kwark.
Źródło: fot. Katarzyna Nizinkiewicz, Pic du Midi d'Ossau
Tropem skarbu konkwistadorów
Pierwsza polska wyprawa na Karaiby w poszukiwaniu skarbów odbyła się w listopadzie 2019 r. Wśród uczestników byli doświadczeni żeglarze, płetwonurkowie, archeolog i dziennikarze/historycy, którzy starali się rozwikłać tajemnicę zatopionych hiszpańskich galeonów z XVI w. i ukrytego na Dominice skarbu. Ekipie udało się odnaleźć ślad po nieznanych wcześniej wrakach. Wytypowano również teren, gdzie najprawdopodobniej znajduje się tajemnicza jaskinia, w której tubylcy mieli ukryć potężny ładunek azteckiego i hiszpańskiego złota, srebra oraz pereł…
W wyprawie wzięli udział Piotr Maszkowski – historyk, dziennikarz i redaktor naczelny miesięcznika „Odkrywca”. Całe zawodowe życie związany z szeroko pojętą tematyką poszukiwań skarbów i tajemnic historii. Autor kilkuset artykułów, reportaży i wywiadów. Współpracownik kanału History, współprowadzący program telewizyjny „Poszukiwacze zaginionej prawdy”. Patryk Muntowski – archeolog, specjalizuje się w archeologii architektury oraz archeologii średniowiecza i okresu nowożytnego. Właściciel firmy AES, pracowni badań archeologicznych zajmującej się wykonywaniem profesjonalnych badań oraz dokumentacji archeologicznej i inwentaryzacji architektonicznej historycznych budowli. Anna Brzezińska – fotografka, projektantka makiet architektonicznych i akcesoriów na sprzęt eksploracyjny. Poszukiwaczka z wieloletnim doświadczeniem. Brała udział między innymi w badaniach archeologicznych w Gdańsku, na Polu Bitwy pod Waterloo, poszukiwaniach śladów kultury celtyckiej w Polsce, wraku ze złotem u wybrzeży Walii i śladów templariuszy w Ziemi Świętej. Igor Murawski – organizator i koordynator ekspedycji. Badacz historii, dziennikarz, tłumacz, przewodnik. Pasjonat eksploracji od końca lat 70. Od 2013 r. współtworzył i był redaktorem naczelnym magazynu “Poszukiwacze”. Uczestnik wielu badań archeologicznych i projektów eksploracyjnych. Badał tropy kultury celtyckiej w Polsce. Organizator wielu projektów, w tym poszukiwań miejsca największej bitwy stoczonej na terenie Wysp Brytyjskich czy zaginionego skarbu templariuszy i relikwii krzyżowców. Z zamiłowania przewodnik turystyczny po Bliskim Wschodzie i Flandrii.
Źródło: fot. Igor Murawski
Lhotse. Lodowa siostra Everestu
To tytuł najnowszej książki Moniki Witkowskiej – relacja z jej wyprawy na Lhotse, czwartej co do wysokości góry świata (8516 m). To opowieści o wspinaczce, ale także o spotkanych ludziach, chwilach radosnych, ale też tragicznych. Jak pisze Monika: Poza relacją z samej wspinaczki dowiecie się także: dlaczego Lhotse jest górą trudniejszą od Everestu; jacy w bezpośrednich relacjach są słynni wspinacze; jaka była historia zdobywania Lhotse i kim byli Polacy, którzy na tej górze zginęli; jak wyglądało pierwsze zimowe wejście na Lhotse; kto wyznacza drogę przez icefall i montuje słynne drabinki; co się stało z dłonią yeti z klasztoru w Pangboche; jaka była historia psa, do którego prawdopodobnie należy rekord wysokości wśród czworonogów; jak w praktyce wygląda akcja ściągania śmieci ze stoków Everestu i Lhotse; jaki związek z górami ma viagra i o czym warto wiedzieć z punktu widzenia medycyny wysokogórskiej; jakie anglojęzyczne słówka warto znać jadąc na wysokogórską wyprawę? Przed i po prezentacji książka będzie możliwa do kupienia, oczywiście z dedykacją przesympatycznej autorki.
Monika Witkowska – podróżniczka, dziennikarka, pisarka, pilot wycieczek, przewodnik, żeglarka i wpinacz. Odwiedziła 180 krajów na wszystkich kontynentach, przy czym większość wypraw to samodzielne wyjazdy „plecakowe”. Pasję podróżowania łączy z aktywnością górską, żeglarską, jeździ na nartach i snowboardzie, nurkuje, uprawia windsurfing, a kiedyś także skakała ze spadochronem, latała na paralotni czy motolotni. O swoich podróżach pisze książki, przewodniki i artykuły do wielu znanych tytułów, opowiada również podczas prelekcji i wykładów motywacyjnych. Jako pilot i przewodnik prowadzi wyjazdy po całym świecie, w tym trekkingi w Himalajach, Karakorum i na Kilimandżaro. Zdobyła Mt Everest, Broad Peak, Lhotse, Manaslu i całą Koronę Ziemi, ma za sobą przepłynięcie Pacyfiku i Atlantyku, opłynięcie Przylądka Horn i pokonanie Przejścia Północno-Zachodniego. Te „wysokogórskie” książki Moniki to m. in.: „Everest. Góra Gór”, „Manaslu. Góra Ducha, Góra Kobiet”, „Lhotse. Lodowa siostra Everestu”. Strony: www.monikawitkowska.pl, www.facebook.com/monikawitkowska.travel.
Źródło: okładka książki Moniki Witkowskiej
W cieniu Jedwabnego Szlaku.
Jedwabny Szlak… Kiedy zetknąłem się z nim pierwszy raz? Nie pamiętam, zapewne w podstawówce na lekcjach historii, a może geografii. Nie ważne, dawno. To słowo od zawsze, od kiedy sięgam pamięcią wywołuje we mnie niepohamowany niepokój, pragnienie rzucenia w diabły wygodnego życia i włóczenia się. Droga wiodąca przez setki kilometrów pustyń, bezdroży, niebotycznych gór, prastarych miast, kwitnących oaz. Wschód…Kaukaz, Persja, Azja Centralna… Gruzja, Armenia, Azerbejdżan, Iran, Uzbekistan, Kirgizja, Kazachstan. Nie pamiętam ile wypraw zorganizowałem tam od czasu kiedy pierwszy raz wyjechałem autostopem w podróż w kierunku Indii. Prezentacja którą przedstawię będzie zaledwie ułamkiem wspomnień z moich wypraw – głównie konnych, ale także pieszych, autostopowych i 4×4 po krajach położonych w cieniu Jedwabnego Szlaku.
Jacek Jasiński – z wykształcenia architekt i archeolog, z zamiłowania koniarz i podróżnik. Od lat, czasem samotnie a czasem z żoną i dzieciakami, włóczy się bocznymi drogami wielu krajów Europy i Azji, szczególnie po krajach leżących w zasięgu kultury Jedwabnego Szlaku. Hoduje konie rasy kabardyńskiej, którym poświęca każdą wolną chwilę między zagranicznymi podróżami, odkrywając na ich grzbietach uroki Jury Krakowsko-Częstochowskiej, Pustyni Błędowskiej i innych pięknych rejonów Polski. Strony: www.nomadiclife.eu, https://www.facebook.com/nomadiclife1/.
Źródło: Na Jedwabnym szlaku
W Himalajach na lodowym szlaku
Opowieść o zimowych Himalajach Ladaku, o Lodowej Drodze, która wiedzie zamarzniętą rzeką Zanskar i łączy ze sobą właściwy Ladak z doliną Zanskaru. Lodowa Droga jest starym szlakiem handlowym używanym jedynie zimą, gdy pięciotysięczne przełęcze oddzielające Dolinę Indusu od Doliny Zanskaru zasypane są śniegiem. To opowieść o studwudziestokilometrowej wędrówce wiodącej do Zanskaru i równie długim powrocie. To także opowieść o tym, jak zimą wygląda codzienne życie w himalajskich wioskach. Czym w zimowy czas zajmują się mieszkańcy wysokogórskich osad, jak mieszkają i w co się ubierają, co jedzą, czym jest tukpa i jak przyrządza się ćang?
Elżbieta Dziuk-Renik od 1977 roku regularnie odwiedzała Azję od Afganistanu po Indonezję. Wielokrotnie wędrowała po Himalajach indyjskich i nepalskich, trzykrotnie zimowała w Himalajach Ladaku. W trakcie swych podróży po Azji realizowała liczne projekty fotograficzne. Brała między innymi udział w badaniach poświęconych sztukom performatywnym i widowiskom rytualnym Indii, a także tradycjom tybetańskiego kręgu kulturowego. Współautorka książki „Kultura na wygnaniu. Instytucje kultury tybetańskiej na emigracji w Indiach”. Krzysztof Renik – antropolog kultury, dziennikarz i publicysta. Od 1975 r. regularnie odwiedza Azję – od Afganistanu po Indonezję, ze szczególnym uwzględnieniem Indii. Prowadził badania nad sztukami performatywnymi południowych Indii, oraz nad tradycjami widowiskowymi ludów himalajskich ze szczególnym uwzględnieniem Ladaku. Efektem tych badań są książki „Kathakali – sztuka indyjskiego teatru” i „Śladem Bharaty”. Jest autorem kilkuset reportaży i artykułów poświęconych kulturze, obyczajowości oraz cywilizacji krajów azjatyckich. W latach 1992-2019 był dziennikarzem Polskiego Radia; w roku 2004 pełnił obowiązki korespondenta wojennego w Iraku, a w latach 2007-2011 był pierwszym i jedynym korespondentem RP w Azji Południowej.
Źródło: fot. Elżbieta Dziuk-Renik, Ladak
Mapucze – Ludzie Ziemi
Mapucze to jeden z niewielu ludów rdzennych Ameryk, które skutecznie obroniły się przed inwazją konkwistadorów. W XIX wieku zostali jednak spacyfikowani przez niepodległe już Chile, a jako karę za opór odebrano im ziemie, które uważają za święte i stanowiące o ich tożsamości. Dziś walczą o ich odzyskanie, a kraj po raz pierwszy traktuje ich jako partnerów do rozmów. Maciej Okraszewski, dziennikarz prowadzący podcast „Dział Zagraniczny” poświęcony wydarzeniom na świecie, o których w polskich mediach słychać niewiele, albo wcale. Wcześniej przez wiele lat pisywał relacje z Hiszpanii oraz Ameryki Łacińskiej między innymi dla tygodnika „Polityka”, czy „Gazety Wyborczej”, w 2017 r. był nominowany do nagrody Grand Press w kategorii Dziennikarstwo Specjalistyczne.
Źródło: fot. Maciej Okraszewski, Mapucze
Ogiekowie, strażnicy lasu
Ogiekowie to lud zbieracko-łowiecki zamieszkujący od niepamiętnych czasów las Mau położony na stromych zboczach centralnej Kenii. Mau to największy las we Wschodniej Afryce, a także najważniejszy, jest bowiem źródłem siedmiu rzek, które zasilają m.in. Jezioro Wiktorii, dając wodę milionom ludzi. Ogieków żyje około 50 tysięcy. I prawie nikt o nich nie słyszał. Ogiek znaczy „opiekun wszystkich roślin i dzikich zwierząt”. Agata Kasprolewicz przez wiele lat związana była z Redakcją Publicystyki Międzynarodowej Polskiego Radia. Dziś autorka podcastu Radio Antropocenu, a także wydawca i autorka materiałów dla kultowego podcastu Raport o stanie świata Dariusza Rosiaka. Laureatka nagrody Grand Press za reportaż „Kenia. Wojna o trawę”, finalistka nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego „Szwecja – imigranci, kawa, kryminały”. Publikowała teksty m.in. w „Tygodniku Powszechnym” i „Przekroju”.
Źródło: fot. Agata Kasprolewicz, Kenia
Opowieść filmowa – Trzy Sztuki w Antarktyce
Bezprecedensowe przedsięwzięcie w polskiej kulturze, sztuce i świecie mediów. Pierwszy w historii artystyczny rejs jachtem żaglowym polskich twórców do Antarktyki. W lutym 2017 r. zespół, w skład którego wchodzili przedstawiciele trzech dziedzin polskiej kultury i sztuki (filmu, muzyki i fotografii), popłynął jachtem żaglowym Selma Expeditions do Antarktyki. Miejsca, które za kilka lat może stać się centrum wydarzeń o znaczeniu globalnym, a jego kondycja ma istotne znaczenie dla przyszłości całego świata. Uczestnicy rejsu, inspirowani podróżą, dziką naturą i ekstremalnymi warunkami panującymi na krańcach świata, zmierzyli się z wyjątkowymi wyzwaniami artystycznymi w obszarach filmu, muzyki i fotografii. Zespół Trzech Sztuk tworzyli: Adam Nowak, lider zespołu Raz Dwa Trzy, Bartosz Stróżyński, Rafał Kolikow, Artur Homan, Ksawery Zylber, Jacek Hawrylczak i Paweł Drozd. Artyści postawili przed sobą kilka bardzo ambitnych celów. Adam Nowak napisał podczas rejsu nowy utwór słowno-muzyczny inspirowany wyprawą i wykonał go podczas wyjątkowego antarktycznego koncertu na końcu świata. Bartosz Stróżyński zrealizował pierwszą w historii sesję fotografii kolodionowej w Antarktyce. Podczas rejsu zrealizowane zostały również zdjęcia do filmu dokumentalnego pt. „Trzy Sztuki w Antarktyce” ukazującego artystyczne losy uczestników wyprawy w otoczeniu unikalnych, podwodnych i powierzchniowych krajobrazów Antarktyki. Film w ubiegłym roku zdobył wiele nagród na festiwalach filmowych, podróżniczych czy górskich i wciąż je zdobywa i jest entuzjastycznie przyjmowany przez publiczność.
Bartosz Stróżyński – fotograf podwodny, podwodny operator filmowy, kompozytor, autor tekstów i producent projektów multimedialnych. Autor książki fotograficznej i podróżniczej „AntArktyka. Podwodne zauroczenie” oraz książki pt. „Trzy Sztuki w Antarktyce”. Pomysłodawca i producent przedsięwzięcia Trzy Sztuki w Antarktyce. Producent i reżyser filmu dokumentalnego pod tym samym tytułem. Zafascynowany Arktyką i Antarktyką. Specjalizuje się w zimowych produkcjach filmowych i fotograficznych, filmowaniu i fotografowaniu ssaków wodnych, krokodyli oraz świata podwodnego rzek.
Źródło: archiwum prywatne, Bartosz Stóżyński ze swoją książką
Dotyk Szamana
Ona – aktorka i reporterka, pojechała tam sama, bo w wieku 18 lat obiecała sobie, że kiedyś zobaczy Jezioro Bajkał, stepy i nauczy się śpiewu gardłowego. On – pisarz i podróżnik, zapragnął dowiedzieć się jak tam na wschodzie, rzeczy mają się naprawdę. Kilka lat później natknęli się na siebie na ulicach Warszawy. Okazało się, że ich osobne historie połączył Bair Rinczinow – mieszkający 6 tysięcy kilometrów stąd, buriacki szaman.
Monika Mariotti to aktorka, wokalistka i podróżniczka. Absolwentka filologii rosyjskiej na uniwersytecie w Perugii. Dyplom aktorski w Akademii Sharoff w Rzymie, pracowała z kilkoma zespołami teatralnymi we Włoszech. W 2009 przeniosła się do Warszawy gdzie zagrała w głośnym spektaklu „Kompleks Portnoya”. Jej pierwszy monodram, to spektakl muzyczny o legendarnej Ninie Simone. W 2020 r. premierę miał jej najnowszy spektakl „Szaman. Spektakl reporterski”. Obecnie pracuje w serialu „Druga szansa” u boku Małgorzaty Kożuchowskiej. Prowadziła program podróżniczy w Dzień Dobry TVN pt. „Słyszałam, że…Dzienniki Moniki Mariotti”. Podróżniczą pasją Moniki są języki obce, antropologia, ekologia i długie samotne wyprawy do dalekich krajów. Arun Milcarz to pisarz, podróżnik, scenarzysta, niezależny reporter. Laureat Nagrody Magellana 2016 w kategorii książka reportażowa za „Czad, W poszukiwaniu straconego”. Autor reportaży publikowanych na łamach magazynów: „Extremum”, „Poznaj Świat”, „Globtroter” oraz „Kontynenty”. W 2017 r. otrzymał nagrodę „PRÓG” magazynu „Kontynenty” za „niezależność i odwagę w kroczeniu swoją drogą i za umiejętnie rozwijany dar opowiadania”. Współtwórca sztuki „Szaman. Spektakl reporterski”, w której zadebiutował też jako aktor. W 2020 r. ukazała się jego kolejna książka „Dotyk szamana”.
Źródło: fot. Honorata Karapuda, Arun Milcarz
PIĄTEK – 11.06.2021 Wieczór Sztuk w Karawanie
18.00 – Finisaż wystawy malarstwa Agnieszki Pawlitko pt. “Myśli Duszy”
18.20 Finisaż wystawy fotografii Urszuli Kordeusz pt. “Indie – jedność w różnorodności”.
18.40 – „Dotyk Szamana” – spotkanie z Moniką Mariotti i Arunem Milcarzem.
SOBOTA – 12.06.2021
14.00 – Maria Garus – Rowerem przez Góry Skaliste i Andy
15.20 – Piotr Maciejuk – Tajemne rejony syberyjskiej północy
16.40 – Katarzyna Nizinkiewicz – Dzikość – Pireneje zimą
18.00 – Piotr Maszkowski i Patryk Muntowski – Tropem skarbu konkwistadorów
19.20 – Monika Witkowska – Lhotse. Lodowa siostra Everestu
NIEDZIELA – 13.06.2021
13.00 – Jacek Jasiński – W cieniu Jedwabnego szlaku
14.20 – Elżbieta Dziuk-Renik i Krzysztof Renik – W Himalajach na lodowym szlaku
15.40 – Maciej Okraszewski – Mapucze – Ludzie Ziemi
17.00 – Agata Kasprolewicz – Ogiekowie, strażnicy lasu
18.20 – Bartosz Stróżyński – Opowieść filmowa – Trzy Sztuki w Antarktyce
Ponadto: spotk
Niestety nie ma juz karnetów i biletów na festiwal